یکی از پرطرف‌دارترین و محبوب‌ترین چاشنی‌ها در بین مردم ایران، نبات بوده که همواره خواهان بسیار زیادی دارد. این چاشنی امروزه در شهر‌های مختلفی تولید میشود که شهر‌هایی مانند یزد، مشهد و قم اصلی ترین محل‌ها برای تولید نبات هستند. انواع نبات اعلا و با کیفیت در کشورمان تولید میشود که دارای تنوع زیادی بوده و هر کدام ویژگی و کاربرد خاص خودش را دارند.
در واقع وجود ذائقه های متنوع و همچنین کاربرد‌های زیاد نبات باعث شده امروزه انواع مدل نبات در بازار وجود داشته باشد. با توجه به اینکه در کشور تولید‌کنندگان زیادی وجود دارند که هرکدام تلاش می‌کنند با ایجاد ارزشی به محصول خود در میان رقیبان موفق شوند، ما در اینجا انواع نبات را به شما معرفی میکنیم و همچنین تفاوت میان مدل آن‌ها را نیز برایتان بازگو میکنیم. برای کسب اطلاعات در زمینه فواید نبات می‌توانید مقاله خواص نبات را مطالعه نمایید.
| ردیف | نوع نبات | توضیحات |
|---|---|---|
| 1 | نبات شاخه‌ای (رشته‌ای) | بلورهای نبات روی شاخه شکل می‌گیرند، کشیده و بلند هستند و برای دمنوش و مصرف روزانه مناسب‌اند. |
| 2 | نبات چوبی | بر روی چوبک تولید میشود، حمل آسانی دارد و برای پذیرایی در چای و مجالس استفاده میشود. |
| 3 | نبات تخته‌ای (تکهای) | به‌صورت تکه‌های بزرگ شکسته میشود و در پخت‌وپز، دمنوش یا شیرین کردن غذا به‌کار می‌رود. |
| 4 | نبات پودری | به‌شکل پودر شده است و سریع در آب حل میشود. مناسب برای شیرینیپزی و ترکیب با داروهای سنتی است. |
| 5 | نبات کریستالی (دانه‌ای) | بلورهای ریز و شبیه شکر دارد. برای دمنوش، عرقیات و تهیه‌ی ترکیبات گیاهی مفید است. |
| 6 | شیره نبات | حالت مایع و غلیظ شده‌ی نبات است و معمولاً به عنوان شیرین‌کننده طبیعی و دارویی در طب سنتی استفاده میشود. |
| 7 | کاسه نبات | نباتی است که بلورها در قالب کاسه‌ای رشد کرده‌اند. جلوه سنتی دارد و معمولاً در نذری‌ها و هدایای مذهبی استفاده میشود. |
به نقل از سایت wikipedia در خصوص نبات و مصرف آن:
Rock candy is often dissolved in tea. It is an important part of the tea culture of East Frisia, where a lump of rock sugar is placed at the bottom of the cup. Rock candy consumed with tea is also the most common and popular way of drinking tea in Iran, where it is called nabat; the most popular nabat flavor is saffron. Rock candy is also prepared in Central Asia under the name of novvot.
نبات (Rock candy) اغلب در چای حل میشود. این شیرینی بلوری یکی از اجزای مهم فرهنگ نوشیدن چای در منطقه “فریزی شرقی” (East Frisia) است؛ جایی که یک تکه نبات در انتهای فنجان چای قرار داده میشود. در ایران نیز مصرف چای به همراه نبات رایج‌ترین و محبوب‌ترین روش نوشیدن چای است. در ایران، این شیرینی بلوری نبات نامیده میشود و محبوب‌ترین طعم آن، نبات زعفرانی است. همچنین، در آسیای مرکزی نیز نبات با نام نووت (novvot) تهیه میشود.
همان‌طور که پیش‌تر اشاره کردیم؛ نبات دارای انواع مختلفی است که به دلیل کاربرد و مزه‌های مختلف تنوع بسیار زیادی پیدا کرده است. در ادامه به معرفی انواع مدل نبات می‌پردازیم و با آن‌ها بیشتر آشنا می‌شویم.
یکی از معروف ترین نبات‌ها در واقع نبات شاخه بوده که متشکل از یک نخ شبیه پنبه و در اطراف آن بلورهای نباتی است. همچنین این نبات شاخه نیز دارای انواع مختلفی است که همواره در کشورمان تولید می شود. انواع مختلفی مانند شاخه نبات در رنگ‌های سفید، گیاهی و زعفرانی تولید شده و در مقایسه با سایر نباتهای دیگر قدمت بسیار زیادی دارد. در واقع یکی از مهم‌ترین تفاوت‌های این نبات با سایر نبات‌ها قدمت آن است. به دنبال یکی از سنت‌های دیرینه در کشورمان از شاخه نبات در جشن ها و عروسی ها استفاده میشود.
نبات دندانه که با نام نبات نرمه هم شناخته میشود، بسیار شکننده است. به همین دلیل هنگام بسته بندی نبات نرمه، به موارد خاصی توجه می‌کنند که نبات درون بسته‌بندی خرد نشود. یکی از مهم‌ترین تفاوت این نبات با سایر نباتهای دیگر در واقع شکننده بودن آن است که به دنبال این اتفاق کاربرد آن بسیار افزایش پیدا کرده است؛ چراکه به دلیل حل شدن راحت درون چای و همچنین نوشیدنی‌های مختلف حتی در مراسم‌های تشریفاتی و پذیرایی، انتخابی مناسب برای استفاده است.
این نبات‌ها روی پاتیل تولید می‌شوند که در مقایسه با سایر نبات‌ها از لحاظ کیفیت و میزان زعفران مورد استفاده شده در آن، هیچ فرقی با دیگر انواع ندارد، اما باید به شما بگوییم یک فرق مهم با سایر نبات‌ها دارد که آن ترد و نازک بودن نبات پرده است و این ویژگی، آن را نسبت به سایر نباتهای دیگر متمایز کرده است.
نام دیگر نبات مخلوط، نبات تخته بوده که به وسیله تکه نبات‌هایی که روی جداره پاتیل وجود دارد، تولید میشود. به دلیل وجود غلظت بالای شیره موجود در پاتیل‌ها نبات مخلوط به حالت تخته‌ای در می‌آید و شکلی نامنظم دارد. بیشترین موارد مصرف این نبات در واقع به شکل عمده بوده که به بازار‌های مختلف عرضه میشود.
یکی از انواع نبات، پودر نبات است که به اصطلاح خرده‌های نبات می‌باشد و به خاک نبات نیز معروف است. شاید در نگاه اول پودر نبات را با شکر اشتباه بگیرید؛ اما باید به شما بگویم که دانه‌های پودر نبات درشت‌تر از شکر هستند. همچنین به دلیل اینکه بسیار سریع و راحت حل میشود یکی از بهترین گزینه‌ها برای استفاده در کافی شاپ‌ها و هتل‌ها است که امروزه شاهد کاربرد‌های مختلف آن هستیم. همچنین درون منزل، محل کار و مسافرت ها نیز می‌توان از این نبات به راحتی استفاده کرد؛ چراکه کم دردسر است.
و اما آخرین نوع نباتی که باید با آن آشنا شوید؛ شیره نبات و یا همان نبات مایع است که در دو نوع مختلف تولید میشود. نبات مایع در واقع همان شیره نبات است که به عنوان نبات زعفرانی و گیاهی مورد استفاده قرار میگیرد و یکی از بهترین نبات ها برای تهیه شربت یا نوشیدنی‌ها است.
اگر در مورد شیره نبات اطلاعاتی ندارید مقاله خواص شیره نبات را مطالعه کنید.
کاسه نبات یکی از انواع سنتی و خاص نبات است که در ظرفی شبیه به کاسه تولید میشود. در این روش، نبات به صورت بلورهای درشت در داخل یک کاسه یا قالب نیم‌کروی شکل میگیرد. این نوع نبات معمولاً:
ویژگیهای کاسه نبات:
هنگام خرید این نوع نبات‌ها حتماً باید دقت کنید که نبات کاملاً بهداشتی و در بسته بندی های مناسب قرار داشته باشد. به علامت سیب سبز و تاریخ تولید و انقضای آن نیز حتماً دقت کنید. توصیه میشود که از شیره نبات های فله ای استفاده نکنید و حتماً از فروشگاه‌های معتبر و شناخته شده نبات خود را خریداری نمایید.
برای اشنایی بیشتر با انواع نبات و خواص انها مشاهده ویدئو زیر را توصیه میکنیم.
یکی از مهم‌ترین نکاتی که هنگام خرید نبات باید به آن توجه کنید، در واقع اصل بودن نبات خریداری شده است. امروز ماده‌ای در بازار وجود دارد که به جوهر قند یا همان سدیم دی‌تیونیت معروف بوده و در تولید نبات به کار برده میشود تا از مواد اولیه اصلی استفاده نکنند و نبات را با قیمت کمتری روانه بازار کنند. وجود برخی نگین‌های شفاف در نبات یکی از مهم‌ترین ویژگیهای عدم وجود جوهر قند در نبات است؛ بنابراین حتماً به بلور شفاف نبات دقت کنید.
از لحاظ طعم و مزه نبات نیز باید به موارد مهمی دقت کنید تا بتوانید یک نبات اصل خریداری نمایید. یک نبات خوب و باکیفیت مزه‌ای شیرین داشته و اگر شما نبات زعفرانی خریداری کنید، طعم زعفران به خوبی در دهان حس میشود. لازم به ذکر است که امروزه نباتهای زعفرانی با جوهر زعفران توسط برخی سوءاستفاده‌گران رنگ میشود که امری بسیار خطرناک است.
چراکه جوهر زعفران ماده‌ای شیمیایی و سرطان‌زا بوده و برای تمامی سنین خطراتی به وجود می‌آورد. به دنبال این اتفاق، حتماً از یک مرکزی معتبر و شناخته شده این محصول را خریداری کنید و اگر هم نمی‌خواهید از نبات زعفرانی استفاده کنید، می‌توانید از نبات سفید استفاده کنید که فاقد رنگ است تا دیگر نگران جوهر زعفران نباشید.
به نقل از سایت webmd:
Rock sugar typically has a milder sweetness level than a comparable amount of pure table sugar. Since it is made from a water and sugar solution, it is more diluted than refined sugar. Replacing refined sugar with the same volume of rock sugar crystals could lead to lower sugar intake and fewer calories being consumed, but only if you don’t end up adding more rock sugar to increase the level of sweetness.
نبات معمولاً شیرینی ملایم‌تری نسبت به مقدار مساوی شکر سفید تصفیه‌شده دارد. چون از محلول آب و شکر تهیه میشود، نسبت به شکر تصفیه‌شده رقیق‌تر است. جایگزین کردن شکر تصفیه‌شده با همان حجم از بلورهای نبات ممکن است باعث شود میزان مصرف شکر و کالری کاهش یابد — البته تنها در صورتی که برای رسیدن به شیرینی بیشتر، مقدار بیشتری نبات به نوشیدنی یا غذا اضافه نکنید.
اگر شما هم یکی از طرف‌داران محبوب‌ترین چاشنی در ایران یعنی نبات هستید، حتماً باید در ابتدا با انواع نبات آشنا شوید. از آنجا که دانستیم نبات‌ها به دلیل کاربرد زیاد و طعم، دارای انواع مختلفی هستند و در شهر‌های مختلفی در کشورمان تولید می‌شوند. انواع مدل نبات را می‌توانید با توجه به نیاز و کاربرد خودتان تهیه کنید. همواره این مدل‌ها دارای تفاوت‌هایی از نظر طعم و ظاهر دارند که پیش‌تر به آن‌ها اشاره کردیم.
به طور کلی هنگام خرید این نبات ها مهم‌ترین نکته توانایی تشخیص نبات اصلی از تقلبی است. بهترین توصیه در این باره، آشنایی سطحی با آن‌ها به طور مثال، آشنایی با جوهر زعفران یا جوهر قند و همچنین خرید از مراکز معتبر و شناخته شده است. با رعایت این موارد می‌توان نبات مورد نظر را با بهترین کیفیت خریداری کرد. ما در نبات تهران در زمینه صادرات نبات به عراق و سایر کشورهای همسایه نیز سایقه‌ای درخشان داریم.
1- شاخه نبات چیست و چگونه تولید میشود؟
شاخه نبات نوعی نبات سنتی است که بلورهای آن روی یک رشته یا شاخه شکل می‌گیرند و معمولاً به صورت تکه‌های کشیده و بزرگ دیده میشود. این نوع نبات بیشتر برای دمنوش‌ها استفاده میشود.
2- فرق کاسه نبات با پرده نبات در چیست؟
کاسه نبات در قالبهای خاص و عمیق مانند کاسه شکل میگیرد و بیشتر کاربرد تزئینی یا مذهبی دارد. اما پرده نبات لایهنازکی از بلور نبات است که روی سطح پهن بسته میشود و ظاهر متفاوتی دارد.
3- پودر نبات چیست و چه تفاوتی با دیگر انواع نبات دارد؟
پودر نبات همان نبات خردشده یا آسیابشده است که بهسرعت در آب حل میشود. برخلاف نباتهای تکهای یا چوبی، برای شیرینیپزی و دمنوشهای فوری بسیار مناسب است.
خیلی استفاده کردم از مقاله‌تون. با اینکه خیلی اطلاعات نداشتم، حالا می‌دونم نبات انواع زیادی داره. فقط پودر نبات چیست و چطور ساخته میشه؟
ممنون بابت توضیحات کاملتون درباره أنواع نباتات. فقط اینکه فرق نبات یزدی با شاخه نبات چی هست و چرا اینقدر محبوبه؟
برای کسی که از نبات فقط در چای استفاده می‌کنه، این مقاله کلی اطلاعات مفید داشت. فقط فرق کاسه نبات با پرده نبات برام نامفهومه، لطفاً توضیح بدین.
اینجوری که گفتید أنواع نبات و فرق‌هاشون کاملاً روشن شد. اما هنوز یه سوال دارم: شاخه نبات چیست و چطور ساخته میشه؟
به عنوان کسی که توی این زمینه تخصص داره، خیلی خوب بود که با شاخه نبات و پودر نبات دقیق‌تر آشنا شدم. آیا مصرفشون فواید خاص دارویی داره؟
من اطلاعات کمی از نبات‌ها داشتم، ولی این مقاله خیلی کمک کرد. فرق کاسه نبات با پرده نبات چیه؟ این قسمت رو بیشتر توضیح بدید، ممنون.
ممنون بابت مقاله جامع درباره انواع نباتات، ولی میشه بیشتر توضیح بدید که فرق نبات یزدی با سایر نبات‌ها چیه و چه مزایایی داره؟
خیلی جالب بود که نبات انواع مختلفی داره و هر کدوم ویژگیهای خاص خودشون رو دارن. اما شاخه نبات چیست و کاربردش بیشتر در چیه؟
این مقاله اطلاعات خوبی درباره انواع نبات به من داد. مخصوصاً در مورد اینکه آیا نوع خاصی از نبات برای درمان بعضی از بیماری‌ها بهتره؟
همیشه در مورد فرق نبات یزدی و کاسه نبات سوال داشتم. شما در این مقاله توضیح دادید که تفاوت‌هاشون چیه؟ و فرق کاسه نبات با پرده نبات چیه؟